[Advaita-l] References to Lord Vishnu in the Bhamati
V Subrahmanian
v.subrahmanian at gmail.com
Fri Sep 20 03:58:16 EDT 2019
Here are the references to Lord Vishnu in the Bhamati:
Mangala shloka:
The author of the Bhamati, Sri Vachaspati Misra, pays obeisance to these
gods:
षड्भिरङ्गैरुपेताय विविधैरव्ययैरपि ।
शाश्वताय नमस्कुर्मो वेदाय च भवाय च ॥ ३ ॥
मार्तण्डतिलकस्वामिमहागणपतीन् वयम् ।
विश्ववन्द्यान्नमस्यामः सर्वसिद्धिविधायिनः ॥ ४ ॥
[Obeisance to Veda, Shiva, Aditya, Subrahmanya and Ganapati.]
ब्रह्मसूत्रकृते तस्मै वेदव्यासाय वेधसे ।
ज्ञानशक्त्यवताराय नमो भगवतो हरेः ॥ ५ ॥
While paying obeisance to Veda Vyasa, Vachaspati Misra refers to him as a
special incarnation of 'Bhagavan' Hari.
on the bhashya for the sutra शब्दादेव प्रमितः -
यमो हि जगौ 'हरिगुरुवशगोऽस्मि न स्वतन्त्रः प्रभवति संयमने ममापि विष्णुः'
इति । [Vishnupuranam where Vishnuparatvam]
He cites the Vishnu puranam. Below he makes a statement that is found in
the Bhashya several times to give the analogy 'just as the saalagrama is a
image which is worshiped as the abode of Vishnu:
तद्धि तस्योपलब्धिस्थानं, *शालग्राम** इव कमलनाभस्य भगवतः* ।
Misra's epithet to Vishnu as Bhagavan 'Kamalanaabha' is noteworthy.
Bhamati on गुहां प्रविष्टावात्मानौ हि तद्दर्शनात् ।
तदेवं 'ऋतं पिबन्तौ' इत्यत्र प्रथममवगते ब्रह्मणि तदनुरोधेन चरमं गुहाश्रयत्वं
*शालग्रामे **हरि*रितिवद्व्याख्येयम् । बहुलं हि गुहाश्रयत्वं ब्रह्मणः श्रुतय
आहुः ।
व्याप्तेश्च समञ्जसम् । अध्यासो नामेति ।
गौणी बुद्धिरध्यासः । यथा माणवकेऽनिवृत्तायामेव माणवकबुद्धिव्यपदेशवृत्तौ
सिंहबुद्धिव्यपदेशवृत्तिः सिंहो माणवक इति, एवं *प्रतिमायां
वासुदेवबुद्धि*र्नाम्नि
च ब्रह्मबुद्धिस्तथोङ्कार उद्गीथबुद्धिव्यपदेशाविति ।
The above are general references, just as in the Bhashya in many places.
While Shankara has the trade mark 'saligrame/pratimayam vishnubuddhi', we
see the Bhamati using terms such as vasudeva, hari, kamalanabha..
That he is above the petty idea of sectarianism is proved in the above
references.
Om Tat Sat
More information about the Advaita-l mailing list